معضل زباله در مازندران و قائمشهر / مشکلی چندین ساله که عزمی راسخ برای حل آن وجود ندارد

مازندران علاوه بر جمعيت حدود سه ميليون و 500 هزار نفري استان ، از 40 تا 45 ميليون نفر شب گردشگر هم در سال ميزباني مي كند که زباله هاي توليدي اين تعداد جمعيت روزانه بالغ بر 3 هزار تن می باشد که عمدتا به شیوه سنتی دفن یا در مناطق نامناسب انباشت می شوند، روش هايی كه برای محیط زیست در معرض خطر مازندران بسیار مضر است، اما در سال های اخیر این خطر دیگر تنها متوجه محیط زیست نبوده و به معضلی جدی برای سلامت مردم و حتی اقتصاد استان تبدیل شده است.

بر اساس ماده 4 آيين نامه اجرايي قانون مديريت پسماندها، تا پايان سال 92 زباله تمامي شهرها و روستاهاي كشور باید به صورت تفكيكي شده جمع آوري مي شد. همچنین بر اساس ماده 193 قانون برنامه پنجم توسعه، تا سال 94 دفن پسماند در شهرهاي ساحلي و شمالي با جمعيت بيش از 200 هزار نفر بايد ممنوع مي شد که متاسفانه در مازندران اقدامی جدی در این خصوص صورت نگرفته است.

سال هاست که از طلای کثیف به دلیل عدم مدیریت مناسب و سرمایه گذاری برای بازیافت آن به عنوان معضل در استان مازندران یاد می شود و تمام استانداران در سالهای اخیر یکی از مهمترین اولویت های خود را موضوع پسماند اعلام کرده اند اما در عمل شاهد تغییری مثبت نبوده ایم و حتی سال به سال بر مشکلات مردم افزوده شده است.

استاندار فعلی مازندران نیز در نشست ها و سخنرانی های خود بارها به حفاظت از محیط زیست و موضوع پسماند استان اشاره نموده اند اما باید منتظر ماند و دید، آیا مانند مسئولین پیش از خود عمل خواهند نمود یا قدرت ایجاد عزمی استانی و ملی برای نجات محیط زیست مازندران، جذب سرمایه لازم و بسیج تمام امکانات و سرمایه های استان را داشته و در نامشان را تاریخ مازندران ثبت می کنند.

یکی از شهرهایی که در مازندران با بیشترین مشکلات ناشی از انباشت غیر بهداشتی زباله دست و پنجه نرم میکند، قائمشهر است. این شهرستان با تولید بیش از 250 تن زباله در روز پس از ساری رتبه دوم را در استان دارد! اما مسئله ای که قائمشهر را به خطرناکترین شهر زباله استان تبدیل کرده محل انباشت پسماند و روش های کاملا سنتی آن است.

در حال حاضر در فاصله 300 متری زمین محل دپوی زباله ها مردم سکونت دارند و مرکز درمانی و مدرسه در حوالی این محل وجود دارد، بوی بد به همراه آلودگی های زیست محیطی ایجاد شده موجب اعتراض‌های مردمی شده است.

موضوع زمانی خطرناکتر می شود که بدانید به دلیل عدم اقدامات لازم توسط وزارت بهداشت در خصوص بی خطرسازی و تفکیک زباله های عفونی تولیدی توسط مراکز درمانی خصوصی و مطب ها، این زباله های بیماری زا و خطر آفرین همراه با سایر زباله ها در نزدیکی محل سکونت مردم شهر و مدرسه انباشت می شوند، همچنین شیرآبه این زباله ها وارد رودخانه تلار شده و وارد چرخه غذایی مردم می شود!

نکته تاسف بار عدم توجه ویژه مسئولان به سلامت مردم است که با گذشت 8 سال از استارت احداث کارخانه کمپوست در قائمشهر عملا پیشرفتی در ساخت آن حاصل نشده و عملیات متوقف شده است و روزانه 250 تن پسماند به کوه زباله 60 ساله قائمشهر افزوده می شود!

شهرداری ها به عنوان ارگان اصلی مدیریت شهری بیش از سایرین مورد اتهامات محیط زیستی پیرامون مدیریت پسماند قرار گرفته اند و طی سال های گذشته شهرداری های ادوار قائمشهر نیز با شکایت اداره محیط زیست به دلیل کم کاری های صورت گرفته در امور محیط زیستی و جذب سرمایه گذار در دادگاه احضار و محکوم شدند اما بازهم تغییری در روند مدیریت شهری صورت نگرفت.

جمع آوری، دفن و امحای زباله سالانه مبلغی بالغ بر 30 میلیارد تومان برای شهرداری قائمشهر هزینه دارد که ردپای مافیا در مبحث زباله را می توان در استان مازندران جستجو کرد، با احداث کارخانه های زباله سوز و کمپوست می توان ضمن ایجاد اشتغال و درآمد پایدار از طلای کثیف، مقدار زیادی از این بار مالی شهرداری را کاسته و صرف عمران و آبادی شهر نمود.

در مباحث خرد نیز کاستی های زیادی در مدیریت شهری قائمشهر و بسیاری از شهرهای استان مازندران مشاهده می شود که رسیدگی به آن نیازمند هزینه کرد میلیاردی نیست. موضوع آموزش پاکبان های زحمت کش و نظارت بر حسن انجام وظیفه آنها، جابجایی نیروهای مازاد سایر بخش ها به بخش خدماتی و بهره وری بهتر از نیروهای حقوق بگیر در شهرداری که تعداد آن کم هم نیست، نصب سطل های زباله شکیل با تفکیک زباله های تر و خشک در سطح شهر که کمبود آن کاملا مشهود است، اطلاع رسانی و آگاه سازی شهروندان به تفکیک زباله از مبدا و برقراری مشوق هایی برای این منظور و... موضوعاتی است که باید در کوتاه مدت مورد توجه ویژه شهرداری قرار بگیرد تا سلامت مردم بیش از این به خطر نیافتد. 

سامان سوهانیان - مدیرمسئول استناد نیوز